Lindy Lab

LENGOAIA GAITASUNAK IKERTZEN DITUGU, TIPIKOAK EZ DIREN GARAPEN IBILBIDEETAN, ETA GURE INGURUNEKO ELKARTEEKIN LANKIDETZAN ARITZEN GARA

Nor garen…

Lengoaiarekin erlazionatutako garapen ibilbide mota desberdinei buruz gehiago jakiteko interesa duen ikerlari taldea gara.

Lengoaiarekin erlazionatutako gaitasunen garapen ibilbide mota desberdinei buruz gehiago jakiteko interesa duen hizkuntzalari, filologo, psikologo eta hezitzaile taldea gara. Lengoaiaren gramatika menperatzen ez den, edo hiztegia oso mugatua dagoen eta prosodia eta intonazioa arraroa diren ibilbideei buruz ari gara, edo esanahi figuratua dena ulertzea zaila den edo lengoaia pentsatzeko tresna gisa ez dela barneratzen dirudien… kasuez ari gara.

Laborategiaren egoitza nagusia, Vitoria-Gasteizen dagoen EHU/UPVko (Letren Fakultatea, Arabako campusa) Micaela Portilla Ikergunea da. Taldea, giza lengoaiaren gaitasuna lengoaia arteko ikuspegitik eta fonologiaren, sintaxiaren, semantikaren eta pragmatikaren domeinuen azterketa formalaren eta esperimentaletik ikertzen duen Hizkuntzalaritza Teorikorako Taldearen (HiTT) barruan dago.

Taldea hauek osatzen dute:

Elena Castroviejo (Ikerbasque & EHU/UPV); Agustín Vicente (Ikerbasque & EHU/UPV); Urtzi Etxeberria (IKER-CNRS); Marta Jorba (EHU/UPV); Oscar Fernández de Gamarra (Landaberde Eguneko Zentroa); Itziar Arbina (Landaberde Eguneko Zentroa); Marta Ponciano (EHU/UPV).

Zer egin nahi dugun

Lengoaiaren garapen tipikoan zein atipikoan funtsezkoak diren eta diagnostikoetan lagundu dezaketen elementuak identifikatu nahi ditugu.

Lengoaiaren garapeneko ibilbide ez tipikoak oso desberdinak dira euren artean. Autismoaren Espektroko Nahasmenduetan (AEN-TEA) zentratzen bagara ere, hautematen den heterogeneotasuna oso handia da. Arlo horretan oso ohikoa da azterlanen emaitzak ez errepikatzea, aipatu dugun heterogeneotasunaren ondorioz, besteak beste. Gure asmoa ez da talde jakin batek, AEN-TEAk adibidez, lengoaiari buruz konpartitzen dituen arazoak identifikatzea, zenbait azpi-talderentzat arazotsuak izan daitezkeen elementuak aurkitzea baizik, horrela, ulermen handiagoa eta diagnostiko tresna zehatzagoak lortzeko baldintzak sortuz.

Xedea & Balioak

Gure taldea ikerlariek eta hezitzaileek osatzen dute. Ezagutzak zabaltzea eta lan egiten dugun pertsonei eta euren senideei itzulketa ematea bilatzen dugu.

Gure taldea, unibertsitate eta zientzia arloko ikerketatik, eta AEN-TEA erabiltzaileei eta euren familiei arreta eta laguntza emateko inguruneetako esku-hartzetik eta diagnostikotik datozen pertsonek osatzen dute. Horrela, AEN-TEA duten pertsonen lengoaia eta kognizio gaitasunei buruzko ezagutza handitzeko eta lan egiten dugun pertsonei eta euren senideei itzulketa emateko helburu bikoitzarekin egiten ditugu gure ikerketa lanak.

Taldea

Ikertzaile seniorrak

Agustín Vicente

Agustín Ikerbasque Professor ikerlaria da EHU/UPVn. Filosofoa da prestakuntzaz, eta semantikan eta pragmatikan eta lengoaiaren eta pentsamenduaren arteko erlazioetan egiten du lan. Azken urteetan, bere ikerketa norberarekin hitz egiteak duen esanahi kognitiboa aztertzean zentratzen da.

Elena Castroviejo

Elena hizkuntzalaria da, eta hizkuntza naturalen semantikarekin eta pragmatikarekin erlazionatutako ikerlanak egiten ditu. Zehatzago esanez, deklaratiboak ez diren esaldi motei (harridurazkoak edo galderazkoak), aldaketari eta gradabilitateari, diskurtsoaren estrukturari eta hitzez hitzezkoak ez diren esanahiei (inplikatuak, ebaluatiboak, adierazkorrak) buruzko ikerlanak egin ditu, hori guztia ikuspegi formaletik eta hizkuntza-artekotik.

José V. Hernández

José hizkuntzaren filosofiako irakaslea da Valladolideko Unibertsitatean. Bere ikerketa epistemologiaren eta hizkuntzaren eta adimenaren filosofien eremuetan oinarritzen da. 2019an lortu zuen doktoradutza (UPV/EHU), eta esanahiaren eta kontzeptuen jatorri eta formakuntza interes berezia du. Egun, giza komunikazioa itxaropenen bitartez ulertzeko aukera ikertzen ari da.

Laura Vela

Laura hizkuntzalaria da eta UPV/EHUn irakaslea. Bere ikerketa hizkuntza naturalen morfo-sintaxiaren eta semantikaren arloan garatzen du, metodologia teorikoa eta esperimenta biak kontutan hartuz. TEA duten pertsonetan erlatibozko perpausak edo konparatiboak bezalako esaldi konplexuen ulermena eta ekoizpena aztertzea interesatzen zaio, baita esaldien arteko lotura motak.

Marina Ortega-Andrés

Marina DOKBERRI doktorego osteko ikertzailea da UPV/EHUn. Batez ere, hizkuntzaren eta adimenaren filosofiaren arloan lan egiten du. Bere doktorego tesia polisemia eta kopredikapena aztertzen zituen. Gaur egun, bere ikerketa hainbat esanahi dituzten hitzen prozesamendura bideratuta dago (adibidez, metafora edo polisemia kasuak), TEA duten pertsonetan fokua jarriz.

Marta Jorba

Marta, Serra Húnter Irakaslea da Pompeu Fabra Unibertsitatean. Bere ikerketa buruaren filosofian eta psikologian zentratzen da, interes berezia erakutsiz pentsamenduaren izaeran, lengoaian eta esperientzian. Barne hizketari eta kognizioarekin duen erlazioari buruz egin du lan, eta AEN-TEA duten pertsonengan prozesu kognitiboetako barne hizketaren rola aztertzeko interesa du.

Urtzi Etxeberria

Urtzi Recherche Scientifique-ko Centre National-eko (CNRS) ikerlari egonkorra eta euskal hizkuntzaren eta testuen azterketari buruzko IKER Ikerketa Zentroaren (UMR 5478) zuzendaria da. 2005ean egin zen doktore (EHU/UPV). Bere egungo ikerketa sintaxia-semantika eta semantika-pragmatika interfazeen azterketan zentratzen da, hizkuntzalaritza teorikoaren eta esperimentalaren metodoak uztartuz.

Valentina Petrolini

Valentina doktorego ondoko Juan de la Cierva ikerlaria da UPV/EHU-n. Bere ikerketak psikiatria eta psikologiaren filosofia du ardatz nagusi, batetik delirioa eta bestetik osasun mentalaren eta patologiaren arteko mugan aritu da lanean. Gaur egun funtzio exekutiboak, afektua, eta umoreak eskizofrenia, depresioa, eta AEN izan dezaketen eragina aztertu nahi du.

Prestakuntzan dauden ikertzaileak

Isabel Martín

Isabel Universidad Autónoma de Madrid-en psikologian graduatua da, eta Universidad de Salamancan lortu zuen Logika eta Filosofiako masterra. Gaur egun Lindy Lab-en ari da bere tesia burutzen FPI doktorego aurreko kontratu batekin. Bere tesiak AEN populazioan hizkuntza ez literalaren prozesamentua ikertzea du helburu.

Marta Ponciano

Martak UPV/EHUko Ingeles Filologiako gradua eta Hizkuntzalaritza Teoriko eta Esperimentaleko masterra ditu. Egun Eusko Jaurlaritzako doktorego aurreko beka bat du, AEN barnean egon daitezkeen profil linguistiko desberdinetan anbiguotasunaren inguruko tesi bat burutzeko.

Zuriñe Ábalos

Doktorego ikaslea naiz, UPV/EHU-ko Hizkuntzalaritza Programan matrikulatua, eta Eusko Jaurlaritzako beka baten laguntza daukat (Eusko Jaurlaritzaren Doktoratu Aurreko Beken Programa), AEN (Autismoaren Espektroko Nahasmena) eta HGN (Hizkuntza Garapenaren Nahasmena) populazioen diskurtso-egiturari buruzko tesia egiteko, Elena Castroviejok eta Begoña Vicentek zuzenduta.

Hezitzaile eta psikologoak

Alba Raventós

Alba psikologoa da eta 10 urteko esperientzia du haur, gazte eta hauen familiekin ebaluazio eta esku-hartze psikologikoan. Espektro autistaren nahasmendua duten pertsonekiko zuzeneko esku-hartzean espezializatu da, eta haien diagnostikoan ere trebatu da, ADOS eta ADI-R proben bitartez. Barne-hizketak EAN duten pertsonen prozesu kognitiboetan duen errola ikertzen ari da gaur egun.

Ekaine Rodriguez

Ekaine lanbidez Lan Terapeuta da eta Neurozientzietan Doktoretza du. Biztanleria pediatrikoarekin jorratzen du bere lan klinikoa eta garapen zailtasunekin lotutako ikerketa proiektu desberdinetan parte hartu du.

Itziar Arbina

Itziar psikologoa eta hezitzailea da. 10 urte baino gehiago daramatza Autismoaren Espektroko Nahasmendua duten haurrekin, nerabeekin eta helduekin lanean, eta programa psikosozialetan eta kiroletakoetan parte hartzen. Une honetan, AEN-TEA duten helduentzako Eguneko Zentro batean ari da lanean.

Oiane Musitu

Oiane gizarte-langile eta hezitzailea da. Hamar urte baino gehiago eman ditu haur, nerabe eta helduekin autismoaren espektroko nahasteak dituzten pertsonentzako programetan. Gaur egun, hezitzailea da Landaberde eguneko zentroan.

Óscar Fernández de Gamarra

Óscar psikologoa eta hezitzailea da. Azken 10 urteetan hezitzaile eta zuzendari gisa aritu da AEN-TEAren barruan dauden helduei zuzendutako Gasteizko Landaberde zentroan.

Sara Moscardó

Haur Hezkuntzako irakaslea, pedagogian lizentziatua, Valentziako Unibertsitateko Psikologiako eta Psikopatologiako masterduna eta AEN-n esku hartzean aditua.

Urte askoan Errioxako eta Arabako arreta goiztiarreko zerbitzuetan lan egin du, AEN edo beste gorabehera edo atzerapen batzuk dituzten haurrekin, bai eta haien familiekin ere. Gaur egun, Ilargia Desarrollo Infantil zentroa zuzentzen du, eta AEN eta neurogarapenaren beste nahaste batzuk dituzten haurrekin lan egiten duten familiei laguntza eta aholkularitza eskaintzen die.